De toenemende onbestuurbaarheid van Nederlandse ziekenhuizen

In de afgelopen weken is mij opvallend vaak weer de vraag gesteld om ‘eens mee te denken’ over de toekomstige besturingsstructuur van Nederlandse ziekenhuizen. Geheel conform de thematiek van Public SPACE: het gaat hierbij vooral om de effecten van de liberalisering en de vormgeving van ‘ondernemerschap’ (sommigen voegen daar in een adem aan toe: ‘leiderschap’). Uiteraard in het verlengde van het onderzoeksrapport dat we vorig jaar hierover hebben gepubliceerd. Een belangrijke sessie in deze reeks had ik op 17 maart met een van de directeurengroepen van de Ned. Vereniging van Ziekenhuizen, aangevuld met belangrijke spelers als Martin van Rijn, verantwoordelijk DG op VWS en Martin Bontje, algemeen directeur van Zorgverzekeraars Nederland.

Ik denk dat velen aan tafel nogal opkeken van mijn onvervalst pleidooi om de professional ook werkelijk middenin (en soms zelfs bovenaan) de organisatie te zetten. Deze visie wordt nu al 20 jaar gevoed door wat ik in de ziekenhuizen zelf fout vind gaan (professionals met een geamputeerde verantwoordelijkheid, namelijk niet voor integrale kwaliteit, kosten, organisatie, strategie, klantenbejegening) en mijn eigen ondernemers ervaring bij Boer&Croon waar het ook telkens fout gaat als management zichzelf belangrijker gaat maken dan professionals. Hoe decentraler hoe beter, het gaat om de front line workers en niemand anders. Ik heb dit neergelegd in een brief aan het FD vanwege het recente rapport van NVZ hierover, waar ik het nogal mee oneens ben. Ik ben het natuurlijk met iedereen wel eens die in de weg ernaar toe ook cruciale bevoegdheden, met name rond personele beoordeling en selectie, bij het bestuur van het ziekenhuis wil leggen. Ook die zijn immers geamputeerd, niet in hun verantwoordelijkheden, maar in hun bevoegdheden. Een debat dat ongetwijfeld zal worden vervolgd….