Domplein als locatie voor een Nederlands Constitution Centre

Deze zomer was ik op werkvakantie in de USA. Eens in de 2 jaar ga ik naar het grootste congres ter wereld (zo’n 9.000 deelnemers) over management en management research, namelijk van de Academy of Management. Dit jaar was dat in Philadelphia, de geboorteplaats van de United States of America.
In Philadelphia werd de Declaration of Independence getekend door de ‘founding fathers‘. Daar hebben de Amerikanen ook ‘The National Constitution Center’ gesticht (met veel privaat geld en inzet!). De Amerikanen zijn daar heel trots op, niet alleen op de onafhankelijkheid zelf, maar vooral op inhoud en karakter van de grondwet. Al bij de oprichting van de USA was er veel onderlinge strijd, tussen staten, tussen volkeren, tussen noord en zuid. Gevoegd bij nieuwe staatsfilosofieën over de scheiding der machten is dat neergeslagen in hun grondwet. Daarmee was dat zowel een daad van creatie, van verzoening voor het hoger belang, als van diep inzicht in staatsvorming. De constitution is dus het DNA van de USA.

Trots op fouten

Het boeiende van deze benadering is dat ze vervolgens even trots zijn en dat ook in dat Center uitgebreid laten zien waar ze allemaal fouten hebben gemaakt; ze zijn trots op hun fouten omdat ze die hebben moeten overwinnen en het diezelfde fantastische constitution is geweest die dat mogelijk maakte. Zulke fouten waren het laten rusten van het slavernijvraagstuk (dat later voluit terugkwam, eerst als burgeroorlog, later in de acties van het negerprotest onder leiding van Martin Luther King) en het niet toelaten van vrouwenkiesrecht. Maar er is ook heel veel strijd geweest over de bevoegdheden van de executieve macht (Johnson rond Vietnam, Nixon), hetgeen ook binnen diezelfde constitution is ‘opgelost’. Ik zou voor Nederland willen dat we ook deze combinatie van historisch besef, trots en openheid (wat dacht u van onze rol in de wereldwijde slavernij of ons gedrag in toenmalig Nederlands Indie?) ten toon durfden te spreiden. De beste plek daarvoor is het Domplein in Utrecht, waar onze ‘cradle‘ als onafhankelijke staat heeft gestaan.