Twee zielen in de borst van het ziekenhuis

Gisteren, 15 mei j.l., zat ik een zeer drukbezocht congres voor van Medilex over de verhouding bestuurder-specialist, met als submotto: ‘twee zielen, een gedachte’, wel afgesloten met een vraagteken. Het onderwerp leeft enorm. De opkomende liberalisering zet druk op de strategische besluitvorming en leidt dus tot onrust over het huidige hybride systeem.
Het systeem dat we gebouwd hadden en 20 jaar hebben laten bestaan, hield namelijk in dat medisch specialisten wel konden sturen op voor hen directe elementen als omzet, kwaliteit van medisch handelen en omvang en aard van hun maatschap, maar niet verantwoordelijk waren voor kosten, personeel, gebouwen en nog zo wat. Pas als een medisch specialist verantwoordelijkheid wilde en nam voor een enigszins samernhangende kleinere eenheid, zoals een zelfstandig behandelcentrum of een gespecialiseerde (poli)kliniek en de directie daarin bewilligde, kon hij/zij uitgroeien tot een meer integrale medisch manager. Het model ‘chef de clinique’, dat ik nog steeds het beste professionele model in de cure vind.

Aandeelhouders- of partnerstructuur

Tegelijk met een discussie over het meer naar elkaar toebrengen van de verantwoordelijkheid voor produktie, kwaliteit, kosten en patientenstromen, loopt er een discussie over een aandeelhouders- of partnerstructuur, waarbij medisch specialisten eigenaar willen worden van het hele ziekenhuis. Een model dat ik 10 jaar geleden al eens met de orde van Medisch Specialisten heb bekeken en dat natuurlijk het meest lijkt op het model dat ik goed ken en bestuurd heb, namelijk de maatschapsconstructie bij Boer&Croon. In het congres heb ik echter wel benadrukt dat dit een groot aantal overgangsproblemen kent, zoals waardering van de zorgproduktie, de afscheiding van onroerend goed en de behandeling van de goodwill en dat het ook een meer liberale arbeidsmarkt van specialisten betekent. Dat werd bevestigd: het aantal en de soort arbeidsrelaties tussen ziekenhuizen en medisch specialisten zal flexibiliseren: loondienst, freelance, inhuur hele maatschappen, (deel-)eigendom etc. Een boeiend congres in een turbulente tijd.