Op 25 november 2020 zal Steven de Waal een lezing geven en de discussie aangaan met bestuurssecretarissen uit het publieke domein over

De noodzaak van nieuw publiek leiderschap en voorbij het polderpaternalisme

Politiek, democratie en alle bestuurders met een publieke taak of uitdaging, worden nu geconfronteerd met de nieuwe macht van burgers door de technologische revolutie. Strategische intelligentie en nieuw publiek leiderschap zijn hard nodig.

Belangrijke effecten die al te zien zijn, zijn de permanente publieke tribune en zwermgedrag, zoals te zien in de protesten tegen de corona-maatregelen en eerder in PoinAktie, Gele Hesjes en het Boerenprotest van oktober 2019. Publiek gezag moet opnieuw veroverd worden en is niet langer een gegeven vanuit functie, positie, verkiezingen of deskundigheid.

Veel Nederlandse bestuurders zullen moeten wennen aan de noodzaak en performance van dit publiek optreden en zichtbaar persoonlijk publiek leiderschap. Men moet zelf aan de bak met een goed optreden, een goed verhaal, een herkenbare en doorleefde persoonlijke stijl en goed voorbereid.

Dat eist het nieuwe media landschap van hen waarin het publiek inmiddels gewend en getraind is in:

• hard en kritisch beoordelen van iedere media performance (en dus ook mentaal ‘wegklikken’ afhaken als het niet past in die nieuwe media normen)
• de wenselijkheid dat ze je herkennen als persoon en met persoonlijke drive en betrokkenheid ‘one-of-us-citizens’
• terug te praten en ook publiek zichtbaar commentaar te geven
• elkaar ook op te roepen dat te doen of minstens je mening te geven

Dit heeft ook ook grote gevolgen voor hun ondersteuning. De rollen van woordvoerders, perscontacten en afdelingen Voorlichting veranderen fundamenteel. Alle beleid moet voortaan beoordeeld worden op publiek effect en publieke uitleg. De burger praat voortdurend mee, niet langer in zwaar geregisseerde inspraakprocedures en via ‘spokesmen’ en kan zichzelf en anderen daarin ook mobiliseren. De publieke opinie is voortaan van en door het publiek zelf.

Die getrainde en machtige burger wil ook inbreng in co-productie en op-maat-aanpak van publieke diensten en kan zich ook daar toenemend zelf organiseren in burger coöperaties. Dit is dus niet alleen in protest maar ook in de diensten zelf (zie oa Zorg en Energie).

De tijd van polderpaternalisme (door Steven de Waal gelanceerd in 2015 en te definiëren als: in kleine besloten kring voorbereiden en dat extern communiceren vanuit ‘beter weten’ en ‘goed bedoelen voor u’, maar betrokkenen worden dus wel behandeld als kinderen) is voorbij, daarbij zullen alle bestuurders geholpen moeten worden door de ondersteuning om hen heen rond het verwerven of behouden van publiek gezag en leiderschap en dat is in deze nieuwe publieke arena toenemend van belang voor de hele organisatie.