Strategisch management is hard werken

Mijn lezing en dialoog met voorzitters van Raden van Commissarissen uit gezondheidszorg, onderwijs en woningcorporaties was verhelderend en inspirerend. In de meeste strategische plannen ontbreken vaak heldere, unieke en waardengeladen of missiegedreven doelstellingen. Dat komt omdat het private karakter van de maatschappelijke onderneming (zie De Waal, 2000) waar zij toezicht op houden vanuit hun maatschappelijke verbintenis en verbondenheid, niet wordt gezien, laat staan benut. Men leunt te veel op de illusie dat de overheid in die maatschappelijke doelen voorziet en dat dus compliance naar overheidsinstructies en richtlijnen voldoende is. De Chinese Sun Tzu gaf al, bijna 3000 jaar geleden, aan dat er geen strategie is als er geen heldere doelen zijn. Dat geldt hier ook.

Je kan pas strategie ontwikkelen, goed doordenken, de bijbehorende strategische frontlinies zien en achteraf evalueren op de strategische intelligentie ervan, als je maatschappelijke doelen en innovaties nastreeft en daartoe deze strategie uitzet.

Dan zie je dus ook pas dat strategie ontwikkelen en uitvoeren hard werken is en majeure slagen vraagt in interne politiek, in financiering, in overtuigen van tegenstanders, in lange termijn haalbaarheid etc. (Krijg ik stakeholders mee? Wat vinden financiers ervan? Is dit financieel, politiek, personeel haalbaar? Wat vinden huidige cliënten hiervan? Kan ik ze overtuigen dat het de betere route is? Steunen de professionals ons in deze richting?)

We kwamen zelfs toe aan het inzicht dat het van strategische intelligentie getuigt niet al je doelen en plannen plompverloren te gaan vertellen aan iedereen en dus ook aan degenen die daarna hun weerstand gaan organiseren. Machiavelli leert al (en die lessen waren ook goed te zien in het actuele debat rond positie en integriteit van Hugo de Jonge) dat je niet iedereen alles vertelt, dat je niet je eigen weerstand organiseert en vooral dat lang niet iedereen achter jouw idealen aan zal lopen (al is daarbij het politieke probleem dat ze dat zeker niet publiek en direct naar jou zullen zeggen!). Er is geen neutrale, objectieve strategie, iedere strategie is uiteindelijk ook politiek, in de zin van afhankelijk van het winnen van het machtsgevecht.

Mooie inspirerende sessie!