Jannah Theme License is not validated, Go to the theme options page to validate the license, You need a single license for each domain name.
artikel uitgelichtMaatschappelijk leiderschap

MAATSCHAPPELIJK LEIDERSCHAP BIJ APOTHEKERS

Lezing over 'Het zal MIJN zorg zijn'

Recent hield ik een lezing over mijn laatste boek ‘Het zal MIJN zorg zijn. 7 routes naar een gezond zorgstelsel’ (verkrijgbaar bij alle reguliere en online boekhandels) voor een speciale bijeenkomst van ca. 150 apothekers via hun brancheorganisatie KNMP.

ZELF AAN DE SLAG ALS LEIDER

Mijn hoofdboodschap was uiteraard dat ieder van hen maatschappelijk leiderschap kan en moet vertonen om de zorg verder te helpen. Wachten op nadere inzichten van ‘de politiek’, ‘het ministerie’ of ‘het polderoverleg’ had in het verleden al vaak weinig zin, maar nu iedereen begint in te zien dat er grote transformaties nodig zijn, helemaal niet. Dikke nota’s en convenanten veranderen geen ‘systemen’, laat staan ‘culturen’. In mijn boek som ik vele zorginnovaties op die de zorg nu al praktisch voor patiënten en professionals verder brengen. Op meer papier wachten van het rijksniveau heeft nauwelijks zin, ook omdat de zogenaamde stimuleringsgelden die innovaties moeten gaan financieren en van de grond krijgen, onder de meest heftige bureaucratie hangen. Veel goedwillende zorginnovatoren zijn de afgelopen maanden alleen maar bezig geweest met regio-overleggen en invullen van allerlei formulieren. Daarvoor was nodig dat zij met elkaar discussiëren over criteria en KPI’s, die alleen maar nodig zijn voor het achteraf kunnen monitoren van de zorginnovaties, waarvoor op dat moment nog geen stap gezet is. Tenslotte waren ze druk met het volgen van voorgeschreven procedures in afwachting van een of ander ‘ja’ uit de krochten van het Nederlandse Kremlin. Tekenend is dat het meeste geld van deze middelen nu gaat naar consultants, beleidsmedewerkers en vergader tafel deskundige en juist niet naar innovaties in de zorgpraktijk.

Die boodschap sprak de zaal zeer aan, ook omdat ze om zich heen natuurlijk ook veel goede voorbeelden zien van het resultaat van het al lang bestaande maatschappelijk leiderschap.

‘LEIDERSCHAP’ IS ALTIJD PERSOONLIJK EN NIET ZONDER WRIJVING EN SCHURING

Belangrijkste boodschap rond ‘leiderschap’ is ook niet gemakkelijk, hoe positief en belangrijk het ook klinkt en inmiddels zeker modieus is om erom te roepen. Overigens komt die roep meestal van mensen die het vooral anderen toewensen. De kern van die ongemakkelijkheid is tweeërlei. Allereerst geldt ‘geen leiderschap zonder wrijving en schuring’, het moet wel ergens over gaan en de richting van verandering, waarin de leiders een gidsfunctie hebben, is vaak ongewis en onbekend. Ten tweede: leiderschap is persoonlijk, zoals het in het boek wordt weergegeven: ‘Leadership is an activity, not a position’ en ‘Anyone can lead, anytime, anywhere’. Geheel in lijn met deze opvatting, benoemde ik in het boek bij vrijwel alle zorginnovaties de betreffende maatschappelijke leiders met naam en toenaam die die zorginnovatie gestart zijn en van de grond getild hebben, tegen de weerstanden in.

Dus kwamen langs als inspirerende maatschappelijk leiders onder andere (nader na te lezen in het boek): Igor Tulevski van Hartwacht, Jamie Oliver over gezond eten op scholen, De Patiënten Federatie Nederland met keuzehulpen, de profvoetballers van FC Utrecht die optraden in voorlichting acties voor de jeugd, Jos de Blok van Buurtzorg, Ingrid Rebel van Het Dagelijks Bestaan, Shakib Sana en Robin Peeters van Vaccinatie op Straat in Rotterdam, Sabine Pinedo van TromboVitaal, CardioVitaal en Vital10, Paul Habets als huisarts aan de basis van Zorgkwartier in Ommen en Bas Bloem van Parkinson Net.

Dit is nog maar een selectie van de vele leiders die in het boek langskomen. Dat is zowel een stimulerende en bemoedigende reeks, maar ook wel een overweldigende. Ik hoop natuurlijk door deze personen uitdrukkelijk centraal te stellen, de mensen in de zaal op te roepen zelf ook dat maatschappelijk leiderschap (verder) te gaan vertonen.

Wel kwam de boodschap ook door, dat die eerdere, vaak aangeleerde houding van wachten op rijksinzichten en rijksmaatregelen, toch ook wel, hoe frustrerend ook,  comfortabel en prettig afwachtend was. Je kon voortdurend wijzen op het feit dat ‘het systeem’, ‘de structuur’ of ‘de zorgverzekeraars’ het (nog) niet begrepen hadden en vervolgens prettig verder gaan met je bekende business as usual. Mijn uitdaging tot vertonen van meer eigen leiderschap is zeker stimulerend, maar ook wel confronterend en uitdagend.

Ook noemde ik enige strategische trends die met name apothekers raken, waardoor er ook strategische noodzaak is om tijdig en in de goede richting te gaan vernieuwen. Zoals

  • Medicijnen worden minder belangrijk, soms bewust ontweken, altijd in relatie tot gezondheid en lifestyle
  • Self- en mobile-monitoring neemt toe, met zorgprofessionals, maar ook tussen patiënten onderling. Is er dan nog plaats voor aparte advisering door bijvoorbeeld apothekers?
  • Outcomes tellen meer dan zorginterventies
  • Business modellen van iedereen, zeker van de pharmaceutische industrie, liggen onder het vergrootglas
  • Wantrouwen tegen autoriteiten, ook medische, en invloed van influencers nemen toe

Temidden van de actuele hectiek rond de dreigende stakingen van hun personeel (waarvoor ze nu de uitstekende en deskundige bemiddeling van Martin van Rijn hebben ingeroepen) was het mooi dat ze deze grote aandacht voor de noodzakelijke vernieuwingen tot zich namen.

Ik heb er alle vertrouwen in dat we van apothekers, vanuit welke setting dan ook, in de toekomst meer maatschappelijk leiderschap gaan zien!

 

Related Articles

Back to top button