Meetlat voor de liberalisering van de ziekenhuismarkt

In 2006 deed Public SPACE samen met  Boer&Croon onderzoek naar de stand van zaken in de voortgaande liberalisering van de ziekenhuissector, met als grote vraag: Is de top van de ziekenhuizen klaar voor de liberalisering? Hiertoe ontwikkelden de onderzoekers een meetlat voor de liberalisering van de ziekenhuismarkt.

Een vrije ziekenhuismarkt voldoet aan de volgende criteria:

1. De markt heeft betrekking op alle klinische curatieve behandelingen
2. Onverzekerden behandelen is een privaat risico van ziekenhuizen.
3. Ziekenhuizen, zijn privaat eigendom. Er zijn geen beperkingen aan de omgang met dit bezit. Verkoop, herontwikkeling, leaseback, outsourcing en onderaanneming, zowel van zorg als van vastgoed, zijn volledig vrij.
4. Eigenaren (bij BV’s en NV’s: aandeelhouders) hebben wezenlijke invloed op kwaliteitsbeleid, geleverd zorgpakket, aanwezige specialismen, beloning van specialisten en management en balanstransacties. Dergelijke eigenaren kunnen ook buitenlands zijn.
5. Er mag winst worden gemaakt en uitgedeeld aan aandeelhouders
6. Er zijn geen safety nets voor falende organisaties. Ziekenhuizen kunnen failliet gaan, belangrijke assets, zoals ziekenhuisgebouwen en apparatuur kunnen daarin verdwijnen.
7. De patiënt en verzekerde hebben marktmacht. Er valt werkelijk iets te kiezen. Switchen van verzekeraar kan zonder herkeuring, second opinions zijn een recht, er is vergelijkingsinformatie en er is actieve reclame, zowel over zorgaanbod als over zorgverzekeringen.
8. a. Er zijn geen wettelijke beperkingen rond de zorgmarkt, zoals volume, prijzen, prijs-kwaliteitverhoudingen en behandelingen.
   b. De personele markt is volledig vrij en er zijn geen wettelijke beperkingen aan inkomens van professionals of opleidingsplaatsen.
   c. De premiestelling is volledig vrij, inclusief individuele keuzen die kunnen worden gemaakt rond bijbetalen, cash payments en extra service levels.
9. a. Banken beslissen zelf tot financiering of de beëindiging daarvan.
   b. Alle typen bankfinancieringen zijn toegestaan. Zorgaanbieders zijn dan ook vrij in hun balansbeleid, zoals reserveringen, obligaties uitschrijven, lease back constructies, verpanding en dividend uitkeringen.
10. Topmanagement – en deels ook de leden van de raad van toezicht – zijn persoonlijk aansprakelijk te stellen voor het gevoerde bestuur en toezicht door eigenaren, medezeggenschapsorganen, belanghebbenden en het bredere publiek