Politieke intelligentie en Grote Projecten

Voor wie het wil zien, is er wel degelijk sprake van een gebrek aan goed management van grote projecten in de publieke sfeer. We zijn te traag: HSL naar het Zuiden. We zijn te verkokerd: Lightrail bij Den Haag. We zijn te centralistisch: OV chipkaart. We zijn te angstig: Rekeningrijden. We zijn te overheidgericht: Elektronisch Patiënten Dossier. Bij geen van deze voorbeelden gaat het nog om besluitvorming, maar echt om uitvoering, die vervolgens stagneert en weer nieuwe politieke discussies uitlokt.
Ter geruststelling voor onze ex-ministers: het is dus niet alleen een probleem van Verkeer&Waterstaat. Dan zou het volstaan voortaan betere politieke bestuurders op dat departement te kiezen. Aan het rijtje redenen waarom grote problemen in de publieke sfeer niet groot genoeg worden aangevat, moeten we dus helaas gebrek aan competentie toevoegen. Als voornaamste reden zie ik, een analyse die ook Algemene Rekenkamer en Eerste Kamer inmiddels gemaakt hebben, een gebrek aan waardering, respect, maar vooral inzicht in het management van uitvoering in het hele politieke en ambtelijk apparaat. Hier geldt helaas het motto: “Je weet niet, wat je niet weet”. Terwijl het antwoord dus zou moeten zijn, om deze uitvoering echt op afstand te plaatsen van departementen en politici, zal het werkelijke antwoord vermoedelijk zijn om het ‘naar binnen’ te halen, nog verder weg van mensen die het wel kunnen en van private partijen die daarbij kunnen helpen. De discussie over de positionering van ZBO’s is in dat geval niet bemoedigend. Dus naast politieke intelligentie moeten we het ook gaan hebben over de ambtelijke intelligentie.